Bài thuốc nam trị hen suyễn
Bài thuốc nam trị hen suyễn: giải pháp từ thảo dược được ghi nhận trong y học cổ truyền
Hen suyễn (ho hen) được xem là một trong những bệnh lý hô hấp mạn tính phổ biến hiện nay, gây ảnh hưởng kéo dài đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Những cơn khó thở, tức ngực, ho khò khè thường xuất hiện đột ngột, đặc biệt vào ban đêm, khi thời tiết thay đổi hoặc khi tiếp xúc dị nguyên. Trong bối cảnh đó, các bài thuốc Nam – vốn là một phần của di sản y học cổ truyền Việt Nam – đang được nhiều người quan tâm như một giải pháp hỗ trợ an toàn, dễ tiếp cận.
Theo các tài liệu Thuốc Nam trị bệnh và Thuốc Nam của lương y Nguyễn Công Đức, nhiều vị thuốc bản địa đã được sử dụng lâu đời để hỗ trợ điều trị hen suyễn, trong đó đáng chú ý nhất là bài Viên Hen, cùng nhiều vị thảo dược có tác dụng thanh phế, hóa đàm, giảm co thắt đường thở.
Hen suyễn trong quan niệm Đông y
Y học cổ truyền xếp hen suyễn vào nhóm bệnh “khái thấu” hoặc “háo suyễn”. Căn nguyên chủ yếu do phong hàn xâm nhập, đàm trọc ứ lại trong phế, hoặc do phế – thận hư yếu khiến khí không nạp được, dẫn đến khó thở, thở rít, ho kéo dài.
Triệu chứng thường gặp gồm:
Khó thở từng cơn
Lồng ngực bó chặt, thở rít
Ho xuất hiện về đêm, kèm đờm đặc
Cảm giác suy nhược sau cơn ho kéo dài
Hen suyễn dù không gây tử vong ngay, nhưng ảnh hưởng dai dẳng đến sức khỏe, gây mệt mỏi, mất ngủ, giảm khả năng lao động và dễ tiến triển thành bệnh mạn tính nếu không điều trị đúng cách.
Bài thuốc Nam trị hen suyễn được ghi nhận trong tài liệu cổ
Trong số các phương thuốc Nam được nhắc đến, Viên Hen là bài thuốc nổi bật, kết hợp nhiều vị thuốc quen thuộc với tính năng long đờm, giãn phế quản và giảm ho rõ rệt.
Viên Hen – Bài thuốc được lưu truyền và ứng dụng rộng rãi
Thành phần gồm:
Bồ kết (nướng tồn tính, bỏ hạt) – 8g
Vỏ rễ dâu – 20g
Địa long – 20g
Tía tô – 12g
Cát cánh – 12g
Gừng sống – 12g
Bạc hà – 8g
Các vị thuốc được tán mịn, luyện với mật ong làm viên, mỗi viên khoảng 8g.
Cách dùng: uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 1 viên với nước nóng.
Tác dụng nổi bật:
Bồ kết có khả năng thông khiếu, long đờm mạnh
Vỏ rễ dâu giúp giáng phế khí, làm nhẹ hơi thở
Địa long được ghi nhận giúp giãn khí quản
Tía tô và gừng làm ấm phế, giảm co thắt
Cát cánh tuyên thông phế khí, cải thiện ho khan, ho đờm
Bạc hà hỗ trợ khai thông đường thở
Theo đánh giá từ tài liệu, bài thuốc này phù hợp cho người ho hen nhiều đờm, khó thở về đêm, cơ địa dễ nhiễm lạnh.
Các vị thuốc Nam quen thuộc hỗ trợ điều trị hen suyễn
Ngoài bài thuốc Viên Hen, một số vị Nam dược cũng được sử dụng phổ biến để giảm triệu chứng ho hen.
Củ cải (La bạc tử) Hạt củ cải có vị cay, ngọt, tính bình, được dùng để:
Tiêu đờm, giảm tắc nghẽn khí quản
Hỗ trợ trị ho suyễn, đờm nhiều
Liều dùng thông thường là 6–12g/ngày.
Cỏ gà (Cynodon dactylon)Là loại cỏ quen thuộc mọc hoang nhiều nơi.
Tác dụng chính:
Giảm ho hen
Thanh nhiệt – tiêu đờm
Lợi tiểu, giúp cơ thể đào thải độc tố
Liều dùng thường từ 12–24g sắc uống.
Những vị thuốc này có thể được phối hợp tùy trường hợp, nhằm tăng cường hiệu quả tuyên phế – hóa đàm, một nguyên tắc quan trọng trong điều trị hen suyễn của Đông y.
Hen suyễn: cơ hội từ sự kết hợp giữa Nam dược và chăm sóc hô hấp
Mặc dù hen suyễn có thể kéo dài và tái phát, các chuyên gia Đông y nhận định rằng sử dụng thuốc Nam đúng cách có thể giúp:
Giảm mức độ cơn hen
Giảm tần suất tái phát
Cải thiện chức năng hô hấp
Tăng sức đề kháng của phế – thận
Song song với việc dùng thuốc, người bệnh cần chú ý giữ ấm cơ thể, hạn chế tiếp xúc khói bụi và duy trì vệ sinh hô hấp đều đặn để hạn chế các yếu tố kích phát.
Lời khuyên khi sử dụng thuốc Nam cho người bị hen
Các thầy thuốc cổ truyền khuyến cáo:
Duy trì dùng thuốc đều đặn ít nhất 10–20 ngày
Tránh thức ăn lạnh, sống, dễ sinh đờm
Giữ môi trường sống sạch, tránh bụi và lông động vật
Theo dõi sát dấu hiệu khó thở tăng, thở rít
Ở những trường hợp nặng như tím tái, không thở được, co kéo cơ hô hấp… người bệnh phải được đưa đến cơ sở y tế ngay.
Kết luận
Hen suyễn là bệnh mạn tính có thể gây nhiều phiền toái kéo dài. Bên cạnh các phương pháp điều trị hiện đại, bài thuốc Nam – đặc biệt là bài Viên Hen và các vị Nam dược như củ cải, cỏ gà, tía tô, gừng – đã được ghi nhận trong tài liệu y học cổ truyền như những lựa chọn hỗ trợ hữu ích.
Với ưu điểm dễ tìm, an toàn và phù hợp với cơ địa người Việt, thuốc Nam tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong chiến lược chăm sóc sức khỏe đường hô hấp, nhất là trong cộng đồng thích ứng với phương pháp điều trị tự nhiên.
Bài thuốc nam trị hen suyễn mang tính chất tham khảo độc giả không nên tự ý bốc thuốc uống khi cần phải gặp bác sĩ đông y để được thăm khám và kê toa. Quý khách có nhu cầu tư vấn miễn phí vui lòng liên hệ:
Thiện Minh Y Quán
ĐC: B14/12/9, Cây Cám, Tân Vĩnh Lộc, TPHCM
ĐT & Zalo: 0904 890 895 – Website: www.thienminhyquan.com